پایان نامه کارشناسی ارشد رشته برق گرایش قدرت
پایان نامه کارشناسی ارشد رشته برق گرایش قدرت |
دسته بندی | برق |
فرمت فایل | zip |
حجم فایل | 12615 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 119 |
………………………………………………………………………………………………………………………………..1
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………….2
فصل اول: بررسی انواع خطا در ماشینهای القایی و علل بروز و روشهای تشخیص آنها
1-1-مقدمه…………………………………….…..……………………………………………………………………………………3
1-2-بررسی انواع تنشهای وارد شونده بر ماشین القایی………………………..………………………………………….4
1-2-1-تنشهای موثر در خرابی استاتور…………....………………………………………………………………………….4
1-2-2- تنشهای موثر در خرابی روتور……………………….……………………………………………………………….5
1-3- بررسی عیوب اولیه در ماشینهای القایی…………………………………………………………………………………8
1-3-1- عیوب الکتریکی اولیه در ماشینهای القایی………………………..……………………………………………….10
1-3-2- عیوب مکانیکی اولیه در ماشینهای القایی…………………………………………………………………………..17
فصل دوم: مدلسازی ماشین القایی با استفاده از تئوری تابع سیم پیچ
2-1-تئوری تابع سیم پیچ…………………………………………………………………………………………………………..21
2-1-1-تعریف تابع سیم پیچ………………………………………………………………………………………………………21
2-1-2-محاسبه اندوکتانسهای ماشین با استفاده از توابع سیم پیچ……………………………………………………..26
2-2-شبیه سازی ماشین القایی……………………………………………………………………………………………………29
2-2-1- معادلات یک ماشین الکتریکی باm سیم پیچ استاتور و n سیم پیچ روتور……………………………..32
2-2-1-1-معادلات ولتاژ استاتور……………………………………………………………………………………………….32
2-2-1-2- معادلات ولتاژ روتور………………………………………………………………………………………………..33
2-2-1-3- محاسبه گشتاور الکترومغناطیسی…………………………………………………………………………………35
2-2-1-4- معادلات موتور القای سه فاز قفس سنجابی در فضای حالت……………………………………………36
2-3- مدلسازی خطای حلقه به حلقه و خطای کلاف به کلاف…………………………………………………………44
فصل سوم: آنالیز موجک و تئوری شبکه های عصبی
3-1-تاریخچه موجک ها……………………………………………………………………………………………………………54
3-2-مقدمه ای بر خانواده موجک ها……………………………………………………………………………………………54
3-2-1-موجک هار…………………………………………………………………………………………………………………..55
3-2-2- موجک دابیشز………………………………………………………………………………………………………………55
3-2-3- موجک کوایفلت…………………………………………………………………………………………………………..56
3-2-4- موجک سیملت…………………………………………………………………………………………………………….56
3-2-5- موجک مورلت……………………………………………………………………………………………………………..56
3-2-6- موجک میر…………………………………………………………………………………………………………………..57
3-3- کاربردهای موجک………………………………………………………………………………………………………….57
3-4- آنالیز فوریه…………………………………………………………………………………………………………………….58
3-4-1- آنالیز فوریه زمان-کوتاه………………………………………………………………………………………………..58
3-5-آنالیز موجک……………………………………………………………………………………………………………………59
3-6- تئوری شبکه های عصبی…………………………………………………………………………………………………..69
3-6-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………69
3-6-2- مزایای شبکه عصبی……………………………………………………………………………………………………..69
3-6-3-اساس شبکه عصبی………………………………………………………………………………………………………..69
3-6-4- انواع شبکه های عصبی………………………………………………………………………………………………….72
3-6-5-آموزش پرسپترونهای چند لایه…………………………………………………………………………………………76
فصل چهارم:روش تشخیص خطای سیم بندی استاتور در ماشین القایی(خطای حلقه به حلقه)
4-1- اعمال تبدیل موجک………………………………………………………………………………………………………….79
4-2- نتایج تحلیل موجک…………………………………………………………………………………………………………..81
4-3- ساختار شبکه عصبی………………………………………………………………………………………………………….94
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات..
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………………97
پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………………..98
پیوست ها………………………………………………………………………………………………………………………………..99
منابع و ماخذ
فارسی………………………………………………………………………………………………………………………………….100
منابع لاتین……………………………………………………………………………………………………………………………..101
چكیده لاتین…………………………………………………………………………………………………………………………..105
شکل1-1 : موتور القایی با ساختار مجزا شده از هم…………………………………………………………….9
شکل1-2: شمای قسمتی از موتور و فرکانس عبور قطب………………………………………………………………10
شکل1-3: (الف) اتصال کوتاه کلاف به کلاف بین نقاط b وa (ب) خطای فاز به فاز……………………..15
شکل2-1: برش از وسیله دو استوانه ای با قرارگیری دلخواه سیم پیچ در فاصله هوایی………………………..22
شکل2-2: تابع دور کلاف متمرکز باN دور هادی مربوط به شکل2-1………………………………………………23
شکل2-3: تابع سیم پیچی کلاف متمرکز N دوری مربوط به شکل2-1……………………………………………..25
شکل 2-4: ساختار دو سیلندری با دور سیم پیچA وB…………………………………………………………………..26
شکل2-5: تابع دور کلاف ‘BB شکل2-……………………………………………………….. ………………………….27
شکل2-6:(الف) تابع دور فازa استاتور (ب) تابع سیم پیچی فازa استاتور……………………………………..30
شکل2-7: تابع سیم پیچی حلقه اول روتور…………………………………………………………………………………30
شکل2-8(الف) اندوکتانس متقابل بین فازA استاتور و حلقه اول روتور (ب) مشتق اندوکتانس متقابل بین فازa استاتور و حلقه اول روتور نسبت به زاویه …………………………………………………………………………31
شکل2-9: شکل مداری در نظر گرفته شده برای روتور قفس سنجابی ……………………………………………34
شکل 2-10: نمودار جریان (الف) فازa (ب)فازb (ج) فازc استاتور در حالت راه اندازی بدون بار…..41
شکل2-11: (الف) نمودار سرعت موتور در حالت راه اندازی بدون بار(ب) نمودار گشتاور الکترومغناطیسی موتور در حالت راه اندازی بدون بار…………………………………………………………………………………………..42
شکل2-12: نمودار جریان (الف) فازa (ب) فازb (ج) فازC استاتور در حالت دائمی بدون بار…….43
شکل2-13: فرم سیم بندی استاتور وقتی که اتصال کوتاه داخلی اتفاق افتاده است (الف) اتصال ستاره (ب) اتصال مثلث ………………………………………………………………………………………………………………. 45
شکل2-14: تابع دور، فازD در حالت خطای حلقه به حلقه (الف) 35دور (ب) 20دور ج) 10دور………………………………………………………………………………………………………………………………..48
شکل2-15: تابع سیم پیچی فازD در خطای حلقه به حلقه (الف)35دور (ب)20دور (ج) 10دور………………………………………………………………………………………………………………………………..48
شکل2-16: (الف)تابع اندوکتانس متقابل بین فازC و حلقه اول روتور (ب) تابع مشتق اندوکتانس متقابل بین فاز C و حلقه اول روتور نسبت به زاویه …………………………………………………………………………….48
شکل2-17: (الف)تابع اندوکتانس متقابل بین فازD و حلقه اول روتور (ب) تابع مشتق اندوکتانس متقابل بین فاز D و حلقه اول روتور نسبت به زاویه………………………………………………………………………………49
شکل2-18: نمودار جریان استاتور (الف) فازa (ب)فازb (ج) فازC در خطای 10 دور در حالت راه اندازی بدون بار ……………………………………………………………………………………………………………….50
شکل2-19: نمودار جریان استاتور (الف) فازa (ب) فازb (ج) فازC در خطای 35 دور در حالت راه اندازی بدون بار ……………………………………………………………………………………………………………….51
شکل2-20: (الف) گشتاور الکترو مغناطیسی در خطای 10دور (ب) خطای 35 دور ………………………..52
شکل2-21: نمودار سرعت موتور در خطای حلقه به حلقه (35دور) ……………………………………………….52
شکل2-22:نمودار جریان استاتور (الف) فازa (ب) فازb ( ج) فازC درخطای (35دور) در حالت دائمی بدون بار …………………………………………………………………………………………………………….53
شکل3-1:(الف) تابع موجک هار Ψ (ب) تابع مقیاس هار ………………………………………………………55
شکل3-2: خانواده تابع موجک دابیشزΨ ……………………………………………………………………………………55
شکل3-3: (الف) تابع موجک کوایفلت Ψ (ب) تابع مقیاس کوایفلت …………………………………….. 56
شکل3-4: (الف) تابع موجک سیملت Ψ (ب) تابع مقیاس سیملت ……………………………………….56
شکل3-5: تابع موجک مورلت Ψ …………………………………………………………………………………………….57
شکل3-6: (الف) تابع موجک میر Ψ (ب) تابع مقیاس میر ……………………………………………………57
شکل3-7: تبدیل سیگنال از حوزه زمان-دامنه به حوزه فرکانس-دامنه با آنالیز فوریه …………………………58
شکل3-8: تبدیل سیگنال از حوزه زمان- دامنه به حوزه زمان –مقیاس با آنالیز موجک ………………………59
شکل3-9: (الف) ضرایب موجک (ب) ضرایب فوریه …………………………………………………………..60
شکل3-10: اعمال تبدیل فوریه بروی سیگنال و ایجاد سیگنالهای سینوسی در فرکانسهای مختلف…………61
شکل3-11: اعمال تبدیل موجک بروی سیگنال ………………………………………………………………………….61
شکل3-12: (الف) تابع موجک Ψ ب) تابع شیفت یافته موجک …………………………………………62
شکل3-13: نمودار ضرایب موجک……………………………………………………………………………………………63
شکل3-14: ضرایب موجک هنگامی که از بالا به آن نگاه شود ………………………………………………………63
شکل3-15: مراحل فیلتر کردن سیگنال S …………………………………………………………………………………65
شکل3-16: درخت آنالیز موجک ……………………………………………………………………………………………..66
شکل 3-17:درخت تجزیه موجک …………………………………………………………………………………………….66
شکل3-18: باز یابی مجدد سیگنال بوسیله موجک ………………………………………………………………………..67
شکل3-19: فرایند upsampling کردن سیگنال …………………………………………………………………………67
شکل 3-20: سیستم filters quadrature mirror ……………………………………………………………….67
شکل 3-21: تصویر جامعی از مرفولوژی نرون منفرد …………………………………………………………………..70
شکل3-22: مدل سلول عصبی منفرد …………………………………………………………………………………………71
شکل3-23: ANN سه لایه ……………………………………………………………………………………………………..71
شکل3-24: منحنی تابع خطی …………………………………………………………………………………………………..73
شکل3-25: منحنی تابع آستانه ای …………………………………………………………………………………………..73
شکل3-26: منحنی تابع سیگموئیدی …………………………………………………………………………………………74
شکل3-27: پرسپترون چند لایه ………………………………………………………………………………………………..75
شکل3-28: شبکه عصبی هاپفیلد گسسته(ونگ و مندل،1991) ……………………………………………………….75
شکل 4-1: ساختار کلی تشخیص خطا ………………………………………………………………………………………79
شکل4-2: ساختار کلی پردازش سیگنال در موجک ………………………………………………………………………81
شکل4-3: تحلیل جریان استاتور درحالت خطادار (35دور) با در بی باری ……………………………….82
شکل4-4: : تحلیل جریان استاتور درحالت خطادار (20دور) با در بی باری …………………………….82
شکل4-5: : تحلیل جریان استاتور درحالت خطادار (10دور) با در بی باری …………………………….83
شکل4-6: : تحلیل جریان استاتور درحالت سالم با در بی باری ……………………………………………..83
شکل4-7: : تحلیل جریان استاتور درحالت خطادار(35دور)با در بارداری ………………………………..84
شکل4-8: : تحلیل جریان استاتور درحالت خطادار(20دور)با در بارداری …………………………………84
شکل4-9: : تحلیل جریان استاتور درحالت خطادار(10دور)با در بارداری …………………………………85
شکل4-10:تحلیل جریان استاتور در حالت سالم با در بارداری …………………………………………………85
شکل4-11: ضرایب موجک برای جریان استاتور ماشین خطادار(با خطای 35دور)در بی باری با ……86
شکل4-12: ضرایب موجک برای جریان استاتور ماشین خطادار(با خطای 20 دور)در بی باری با……….87.
شکل4-13: ضرایب موجک برای جریان استاتور ماشین خطادار(با خطای 10دور)در بی باری با ……88
شکل4-14: ضرایب موجک برای جریان استاتور ماشین سالم در بی باری با …..………..……………….89
شکل4-15: نمای شبکه عصبی ……………………………………………………..…………….…………………………..94
شکل4-16: خطای train کردن شبکه عصبی ………………………….………..……………………………………….95
جدول4-1 : انرژی ذخیره شده در ماشین سالم ……………………………….…………………………………………..90
جدول 4-2: انرژی ذخیره شده در ماشین خطا دار (10 دور) …………….……………….………………………..91
جدول 4-3: انرژی ذخیره شده در ماشین خطا دار (20 دور) …………….……………….……………………… .92
جدول 4-4: انرژی ذخیره شده در ماشین خطا دار (35 دور) …………….………………….……………………. 93
جدول4-5: نمونه های تست شبکه عصبی …..………………………………………………………………………….. 96
چکیده:
در این پایان نامه ابتدا عیوب الكتریكی و مكانیكی در ماشینهای الكتریكی بررسی گردیده و عوامل به وجود آورنده و روشهای رفع این عیوب بیان شده است . به دنبال آن ، به كمك روش تابع سیم پیچی ماشین شبیه سازی و خطای مورد نظر یعنی خطای سیم بندی استاتور به آن اعمال و نتایج مورد بررسی قرار داده شده است. پارامتر اصلی كه برای تشخیص خطا در این پایان نامه استفاده كرده ایم ، جریان سه فاز استاتور در حالت سالم و خطادار ،تحت بارگذاری های مختلف خواهد بود.
در قسمت بعدی تئوری موجك و همچنین شبكه عصبی مورد بررسی قرار گرفته است . مادر اینجا از برای استخراج مشخصات سیگنال استفاده كرده ایم ، مهمترین دلیلی كه برای استفاده از این موجك داریم خاصیت متعامد بودن و پشتیبانی متمركز سیگنال در حوزه زمان می باشد. شبكه عصبی كه برای تشخیص خطا استفاده كرده ایم ، شبكه سه لایه تغذیه شونده به سمت جلو با الگوریتم آموزش BP و تابع فعالیت سیگموئیدی می باشد . در فصل چهارم روش تشخیص خطای سیم بندی استاتور در ماشین القایی بیان شده است كه به صورت تركیبی از آنالیز موجك و شبكه عصبی لست. روند كلی تشخص خطا به این صورت می باشد كه ابتدا از جریان استاتور ماشین در حالت سالم و همچنین تحت خطاهای مختلف كه در فصل دوم بدست آورده ایم استفاده شده و تبدیل موجك بروی آن اعمال گردیده است.سپس با استفاده از ضرایب موجك مقادیر انرژی در هر مقیاس استخراج و به عنوان ورودی شبكه عصبی جهت آموزش دادن آن برای تشخیص خطای سیم بندی استاتور مورد استفاده قرار گرفته است. در نهایت به كمك داده های تست، صحت شبكه مذكور مورد بررسی قرار داده شده است. در نهایت نتیجه گیری و پیشنهادات لازم بیان گردیده است.
با توجه به مطالب اشاره شده نتیجه می شود كه با تشخیص به موقع هر كدام از عیوب اوّلیه در ماشین القایی می توان از پدید آمدن حوادث ثانویّه كه منجر به وارد آمدن خسارات سنگین می گردد ، جلوگیری نمود . در این راستا سعی شده است كه با تحلیل ، بررسی و تشخیص یكی از این نمونه خطاها، خطای سیم بندی استاتور یك موتور القایی قفس سنجابی ، گامی موثر در پیاده سازی نظام تعمیراتی پیشگویی كننده برداشته شود و با بكارگیری سیستم های مراقبت وضعیت بروی چنین ماشینهایی از وارد آمدن خسارات سنگین بر صنایع و منابع ملی جلوگیری گردد.
مقدمه:
موتورهای الکتریکی نقش مهمی را در راه اندازی موثر ماشینها و پروسه های صنعتی ایفا می کنند. بخصوص موتورهای القایی قفس سنجابی را که بعنوان اسب کاری صنعت می شناسند. بنابراین تشخیص خطاهای این موتورها می تواند فواید اقتصادی فراوانی در پی داشته باشد. از جمله مدیریت کارخانه های صنعتی را آسان می کند، سطح اطمینان سیستم را بالا می برد، هزینه تعمیر و نگهداری پایین می آید و نسبت هزینه به سود بطور قابل توجهی کاهش می یابد.
Bonnett و Soukup برای خرابیهای استاتور موتورهای القایی سه فاز قفس سنجابی، پنج حالت خرابی مطرح کرده اند که عبارت اند از: حلقه به حلقه، کلاف به کلاف، قطع فاز، فاز به فاز و کلاف به زمین[1]. برای موتورهای قفس سنجابی، خرابیهای سیم پیچی استاتور و یاتاقانها کل خرابیها به حساب می آیند و همچنین اکثر خرابیهای سیم پیچی استاتور موتور القایی از فروپاشی عایقی حلقه به حلقه ناشی می شود]2[. برخی از محققین خرابیهای موتور را چنین تقسیم بندی کرده اند: خرابی ساچمه ها ( یاتاقانها) %40-50، خرابی عایق استاتور %30-40 و خرابی قفسه روتور %5- 10 [3] که اگر خرابی حلقه به حلقه جلوگیری نشود، منجر به خطای فاز به زمین یا فاز به فاز می گردد، که خطای فاز به زمین شدید تر است. در مقالات[4] [5] نظریه تابع سیم پیچی و کاربرد آن در آنالیز گذرای موتورهای القایی تحت خطا شرح داده شده است. از این نظریه در مدلسازی خطای حلقه به حلقه استاتور استفاده شده است. علاوه بر روشهای فوق خطای استاتور موتور القایی را می توان به کمک بردارهای فضایی مورد مطالعه قرار داد[6].
فصل اول :
بررسی انواع خطا در ماشینهای القایی و علل بروز و روشهای تشخیص آنها
1-1- مقدمه:
خرابیهای یك موتور قفس سنجابی را می توان به دو دسته الكتریكی و مكانیكی تقسیم كرد.هر كدام از این خرابیها در اثر عوامل و تنش های متعددی ایجاد می گردند . این تنشها در حالت كلی بصورت حرارتی ، مغناطیسی ، دینامیكی ، مكانیكی و یا محیطی می باشند كه در قسمت های مختلف ماشین مانند محور ، بلبرینگ ، سیم پیچی استاتور ، ورقه های هسته روتور واستاتور و قفسه روتور خرابی ایجاد می كنند. اكثر این خرابیها در اثر عدم بكارگیری ماشین مناسب در شرایط كاری مورد نظر ، عدم هماهنگی بین طراح و كاربر و استفاده نامناسب از ماشین پدید می آید . در این قسمت سعی گردیده است ابتدا انواع تنشهای وارده بر ماشین ، عوامل پدید آمدن و اثرات آنها بررسی گردد .
قبل از بررسی انواع تنشهای وارده بر ماشین القایی بایستی موارد زیر در نظر گرفته شود :
1- با مشخص كردن شرایط كار ماشین می توان تنشهای حرارتی، مكانیكی ودینامیكی را پیش بینی نمود و ماشین مناسب با آن شرایط را انتخاب كرد . به عنوان مثال ، سیكل كاری ماشین و نوع بار آن ، تعداد دفعات خاموش و روشن كردن و فاصله زمانی بین آنها ، از عواملی هستند كه تاثیر مستقیم در پدید آمدن تنشهای وارده بر ماشین خواهند داشت .
2- وضعیت شبكه تغذیه ماشین از لحاظ افت ولتاژ در حالت دائمی و شرایط راه اندازی و میزان هارمونیكهای شبكه هم در پدید آمدن نوع تنش و در نتیجه پدید آمدن خرابی در ماشین موثر خواهند بود